Kada je 1979. godine izašao kultni roman Dragana Lakićevića "Studengrad", mnogi su shvatili da je beogradski "Studentski grad" poprište veoma zanimljivih bitaka.
Grad uz kom žive studenti iz čitave bivše SFRJ upravo u to vrijeme postaje stjecište mladih žestokih momaka o kojima piše romanopisac, gdje se neke stvari rješavaju i oružjem, kao što je pitanje slobodnog kreveta, čak i za takozvane "ilegalce". U tim krevetima bilo je mnoštvo studenata sa Kosova, Bosne i Crne Gore, ponajviše iz Srbije.
Pored spomenutih žestokih momaka, formirala se i brojna ekipa mladih buntovnih studenata intelektualaca, koji su često regrutovani u tadašnji Savez socijalističke omladine. U Studenjaku su, po sjećanjima studenata koji tada živjeli u njemu, svakodnevno pravljene žurke po sobama. Muzika koja se najviše slušala bila je folk muzika, neki od studenata su naročito voljeli rodoljubive pjesme iz Srbije, pa i one tada zabranjivane poput "Oj vojvodo Sinđeliću".
Nacionalno ostrašćeni studenti nerijetko su postajali dio složene strukture multikulturnog i multireligioznog Studenjaka. Bilo je to idealno mjesto da se u njemu potpali varnica revolucionarne pobune. Tako nešto se već desilo 1968, kada je policija upravo u blizini Studenjaka prebila mlade novoljevičarske revolucionare, koji su potencijalno bili prijetnja Titovom režimu.
U momentu kada predsjednik Jugoslavije Josip Broz Tito umre, njegovi nasljednici kao da su zatečeni. Stvaraju se brojne uticajne frakcije u Savezu komunista, kako na vrhu tako i u omladinskim organizacijama. Državu tek očekuje tektonski poremećaj, a prvi šav po kojem puca nalazi se na teritoriji pokrajine Kosovo.
U Prištinskom „Studentskom gradu“ 11. marta 1981. mladi nezadovoljni studenti započinju štrajk zbog loše hrane u menzi. Pobuna studenata prerasta u velike demonstracije na kojima se prvi put čuje jasna poruka albanskih nacionalista, koji žele da Kosovo postane republika, kako bi se u kasnijem cijepanju SFRJ lako odvojili i postali samostalna država. Vlast burno reaguje, zabranjuje demonstracije i slama pobunu, piše Srpskainfo.
Istovremeno se pali lampica i u Beogradu. U vrijeme albanskih demonstracija, 11. aprila 1981, smijenjena je kompletna redakcija Radio Studentskog grada (RSG), optužena za “političke devijacije” i “podrivačku djelatnost”. Na mjesto glavnog urednika RSG, umjesto studenta Zorana Stankovića postavljen je Milorad Dodik, student treće godine Fakulteta političkih nauka, današnji predsjednik Republike Srpske. Dodik lako izlazi na kraj sa pobunjenim studentima koji su radili na radiju i sjeme pobune se zatire. Radio mijenja koncepciju, gubi stare slušaoce, ali Milorad Dodik sjajno obavlja partijski zadatak.
Upravo vrijeme provedeno na mjestu glavnog urednika radija, Dodika opredjeljuje za buduću izuzetnu političku karijeru.
U knjizi “Nomenklatura Serbika” Zoran Petrović Piroćanac veoma precizno opisuje klanove u okviru tadašnje Partije. Prvi je bio klan Draže Markovića, koji je bio vjeran titoizmu i čistač “liberala” svake vrste. Drugi je bio klan Ivana Stambolića, koji je veliku moć naslijedio kao sestrić Titovog povjerenika Petra Stambolića i koji se zalagao za prosrpsku politiku. Treći je bio klan Miloša Minića, koga autor naziva neizlječivim titoistom. Četvrti klan bio je klan Slobe Miloševića i Mire Marković, bliske rođake Draže Markovića. Zoran Petrović tvrdi da su upravo strukture kojima je upravljala Mira Marković iz sjenke smjenjivale liberalne urednike medija 1981. i 1982. godine, te postavljale svoje pouzdane ljude.
Na određeni način Dodik je sjajno iskoristio svoju šansu, preko studentskog medija vinuo se u političku elitu, da bi već od 1986. godine postao predsjednik opštine svog rodnog mjesta Laktaši. Njegova dalja karijera je opštepoznata.
Bilo bi divno kada bi Milorad Dodik u nekim svojim budućim memoarima preciznije opisao šta se dešavalo u “Studengradu” početkom osamdesetih.
(Srpskainfo.com/DEPO PORTAL/au/Foto: Sa retrospektive Goranke Matić - Milorad Dodik 1986., kao načelnik Općine Laktaši)
PODIJELI NA
Depo.ba pratite putem društvenih mreža Twitter i Facebook