Slijedom različitih medijskih reagovanja proteklih dana u vezi sa situacijom oko gašenja analognog TV signala u BiH, i sa ciljem činjeničnog i potpunog informisanja javnosti, Regulatorna agencija za komunikacije (Agencija) obavještava o slijedećem:

Agencija ne može preispitivati odluku o gašenju predajnika za digitalno zemaljsko emitovanje, jer ta obaveza proizilazi iz ranije preuzete i ratifikovane  međunarodne obaveze i standarda koji BiH do sada nije ispunila. Agencija ima obavezu direktnog provođenja svih važećih dokumenata Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU), kao i obavezu integralnog upravljanja radio-frekventnim spektrom države. Budući da BiH nije ispunila globalno postavljeni rok za prelazak sa analognog na digitalno zemaljsko emitovanje, koji je istekao još 17.6.2015. godine, zahtjevi susjednih regulatornih administracija za gašenjem predajničkih lokacija analognih TV stanica iz BiH su potpuno očekivani i dugo najavljivani. Neispunjavanje međunarodne obaveze BiH u ovom pogledu imalo bi velike negativne posljedice po državu, dok bi Agencija u konkretnom slučaju snosila direktnu odgovornost za neispunjavanje te obaveze.
 

U potpunosti svjesna zabrinutosti predstavnika medijske zajednice da bi u ovom trenutku već započeto gašenje 171 analognog predajnika 26 javnih i komercijalnih TV stanica moglo ugroziti slobodu medija i pravo građana na pristup informacijama iz različitih nezavisnih izvora, Agencija odgovorno tvrdi da se to neće i ne može dogoditi, iz jasnog razloga što u BiH, kao i u svim susjednim zemljama, preko 80 posto domaćinstava već ima pristup medijskim sadržajima koji se distribuišu putem kablovskih operatera, i taj pocenat i dalje svakodnevno raste. Uvidom u baze podataka Agencije, konstatovano je da su programi svih 26 TV stanica koje emituju signal putem analognih predajnika, i koje su predmet sadašnjeg zahtjeva HAKOM, uključeni u programsku listu skoro svih kablovskih operatera u BiH, što nedvosmisleno garantuje medijski pluralizam i pravo na slobodan pristup informacijama. Kablovsko preuzimanje programa TV stanica u BiH automatski podrazumijeva i mnogo veću pokrivenost i dostupnost programa na cijeloj teritoriji BiH, u odnosu na dosadašnje stanje, dok za same TV emitere to predstavlja i bitno smanjenje dosadašnjih troškova održavanja opreme.

U cilju prevazilaženja novonastale situacije, Agencija je blagovremeno podsjetila sve nosioce dozvola za distribuciju medijskih usluga i medijskih usluga radija na obavezu poštivanja člana 9. stav (4) Pravila 79/2016 o dozvolama za distribuciju audiovizuelnih medijskih usluga i medijskih usluga radija („Službeni glasnik BiH“, broj 78/16), koji glasi: “Do prelaska na digitalnu zemaljsku radiodifuziju, korisnik dozvole obavezan je, na nekomercijalnoj osnovi, distribuisati programe onih korisnika dozvole za televizijsko emitovanje koje se vrši putem zemaljske radiodifuzije čija se zona emitovanja nalazi u zoni licencirane telekomunikacijske mreže putem koje se vrši distribucija, a koji neće biti u mogućnosti emitovati program u skladu sa  tehničkim uslovima svoje dozvole, na način i prema uslovima propisanim ovim pravilom, pri čemu je korisnik dozvole za televizijsko emitovanje koje se vrši putem zemaljske radiodifuzije obavezan osigurati dostavljanje signala do najbližeg distributivnog centra. Zona emitovanja obuhvata tehničke uslove koji su sadržani u Aneksu 2 korisnika dozvole za televizijsko emitovanje koje se vrši putem zemaljske radiodifuzije.“

Pojedinim medijskim napisima i saopštenjima izdatim proteklih dana pokušavaju se zamijeniti teze i Agencija fokusirati kao dežurni krivac zbog očekivanih problema koji su nastali u tranzicionom periodu gašenja signala. Ponavljamo da Agencija nema nadležnost da odlučuje o ulasku TV stanica u kapacitete MUX A, koji su dodijeljeni javnim RTV servisima. Naime, u odgovorima na pojedinačne zahtjeve komercijalnih i javnih TV stanica, Agencija ih upućuje na javne RTV servise - BHRT i RTRS, i tom prilikom jasno naglašava da će dati saglasnost na svaki prethodni dogovor postignut sa javnim RTV servisima za ulazak u raspoložive kapacitete multipleksa. Agencija je takođe pozvala javne RTV servise da na svaki zahtjev blagovremeno odgovore. Nadležnim institucijama BiH i svim ostalim učesnicima u procesu digitalizacije, Agencija je blagovremeno prezentovala sve tehničke podatke i posebno upozorila na ograničenost rasploživih kapaciteta za MUX A kojim upravljaju javni RTV servisi. Te podatke Agencija je prezentovala i resornoj parlamentarnoj komisiji, tokom rasprave na ovu temu.

Agencija trenutno vrši monitoring-provjeru aktuelnog iskorištenja ovog multipleksa sa njegovim ukupnim kapacitetom od 19 MB/s, kao i analizu raspoloživosti u odnosu na preostali kapacitet MUX A.

Imajući u vidu navedeno, Agencija konstatuje da njene sadašnje zakonske nadležnosti u procesu digitalizacije ne dozvoljavaju bilo kakvo derogiranje funkcija ostalih učesnika u ovom procesu. Agencija ponovo poziva ostale nadležne institucije i sve odgovorne učesnike u procesu digitalizacije na primjenu svih raspoloživih mehanizama, kako bi se prelazak na digitalno zemaljsko emitovanje uspješno okončao kao pitanje od opšteg javnog interesa za BiH.

Za dodatni jasan uvid u odgovornosti institucija nadležnih za provođenje procesa prelaska sa analognog na digitalno zemaljsko emitovanje, uključujući i Agenciju, podsjećamo na izvještaj o provedenoj reviziji učinka Ureda za reviziju institucija BiH: ''Digitalizacija TV signala u BiH''. Revizija učinka je imala za cilj da utvrdi jesu li institucije BiH efikasne u provođenju aktivnosti digitalizacije i koje su posljedice zaostajanja. Izvještaj o provedenoj reviziji učinka, sa detaljnim nalazima i preporukama, dostupan je na web stranici ovog Ureda: www.revizija.gov.ba, zaključuje se u saopštenju RAK-a.

(DEPO PORTALA/dg)