U Bosni i Hercegovini je aktuelna tema zabrana gradnje malih hidrocentrala.

Zagovornici kao razloge za zabranu najčešće navode uništavanje vodnih resursa i za državu nepovoljnu ekonomsku računicu. Naznačavaju da u unosnom poslu proizvodnje struje, u ovom slučaju profitiraju pojedinci, država neuporedivo i mnogostruko manje, dok se istovremeno javno bogatstvo devastira i na štetu područja na čijoj su teritoriji koncesije.      

Inicijativa o obustavi gradnje zasad je konkretizovana 'na papiru' u formi parlamentarnih zaključaka, u Federaciji BiH kao potpuna obustava nove i revizija već započete ili već realizovane gradnje malih centrala, a u Republici Srpskoj kao obustava razmatranja svih novih inicijativa za planiranje malih hidroelektrana.

Zaključke kojima je također naloženo preispitivanje propisa koji se odnose na ovu oblast te predlaganje novih u cilju odgovarajuće zaštite vodotokova, Predstavnički dom Federalnog parlamenta izglasao je 23. juna.

Narodna skupština Republike Srpske je nekoliko dana kasnije, 29. juna, između ostalog, naložila preispitivanje ugovora o koncesijama i status aktivnosti predviđenih tim ugovorima.

Slijedi zahtjevan posao preispitivanja dozvola i propisa te sačinjavanje i predlaganja novih zakona, za šta je u Federaciji određen rok od tri mjeseca, a u Republici Srpskoj pola godine.

Na jednom od  sastanaka, održanih u međuvremenu u Federaciji na nivou federalnog i zastupničkih klubova Stranke demokratske akcije, kao inicijatora zaključaka donesenih u ovom entitetu, inicirano je da odgovarajuće aktivnosti preduzmu i kantonalne skupštine.

Tada je rečeno da izgradnja malih hidrocentrala, obično vezana za male vodotoke, rječice i potoke, znači i uništenje prirodnog oblika i funkcije rijeka te flore i faune rječnog ekosistema.

Male hidroleketrane proizvode male količine električne energije, čineći istovremeno nemjerljivu ekološku štetu. Izgradnju ovih postrojenja prati i devastacija obala, korita rijeka, jer su cjevovodi koji povezuju vodozahvat i turbinu često dugi i po nekoliko kilometara.

Mnogo korisiti od gradnje imaju pojedinci, a vrlo malo država, rečeno je također.

U Bosni i Hercegovini je dosad izgrađeno više od stotinu malih hidrocentrala, a više od 300 je u raznim fazama planiranja, pripreme ili gradnje. Nastavi li se sadašnji tempo, to znači da neće biti ni rijeke ni potoka bez barem jedne male hidroelektrane, navedeno je također na sastanku.

(FENA/dg)