Autori čija će djela biti izložena su:

Katarina Alempijević, Milica Antonijević, Momčilo Antonović, Vesna Bajalska, Miodrag Mića Bajić, Milanka Berberović, Bojan Bikić, Ivana Bjelica, Miroslav Bata Blagojević, Karin Bohrmann Roth, Ilona P. Boros, Stefan Bozhkov, Delia Brandusescu Serban, Ljiljana Bursać, Guillermo Ceniceros, Denica Chakalova, Valeri Chakalov, Renate Christin, Teresa Cito, Muriz Čoković, Iva Ćirić, Rastko Ćirić, Gordana Ćirić Krstić, Aleksandra Ćosić Marinković, Tanja Dejanović, Pal Dečov, Africa Deyanira Melo, Jovana Dlačić, Krasimir Dobrev, Julija Draškoci, Radoman Durković, Stoja Džebrić, Muhamed Đerlek Maks, Tanja Đokić, Miloš Đorđević, Stojanka Đorđić Nikolić, Gordana Đošić Olujić, Aleksandar Đurić, Uroš Đurić, Tijana Fišić, Dionisios Fragias, Šemsa Gavrankapetanović, Zlatko Glamočak, Ljiljana Jarić Šebek, Esther Gonzalez Lopez, Snežana Grozdanović, Olivera Gavrić Pavić, Vesna Golubović, Džeko Hodžić, Kaloyan Iliev Kokimoto, Slobodan Jelesijević, Maja Jovanović Majolinica, Zoran Jovanović Dobrotin, Marko Kalezić, Jasmina Kalić, Slobodan Kaštevarac, Tatjana Kilibarda, Radomir Knežević, Vesna Knežević, Milica Kojčić, Cvetan Krastev, Mirjana Krstevska, Cvetan Krastev, Nataša Krstić, Nebojša Krstić, Velizar Krstić, Marina Lascaris, Aleksandar Luković Lukijan, Ranka Lučić Janković, Branka Marić, Ante Marinović, Miona Marković, Vesna Marković, Nadežda Markovski, Ljiljana Mićović, Goran Milanović, Milan Miletić, Leposava Milošević Sibinović, Eva Moeller, Vesna Milunović, Branko Miljuš, Željka Momirov, Branko Nikitović, Jasna Nikolić, Višnja Nikolić, Mirko Ognjanović, Bojan Otašević, Dušan Otašević, Saša Pančić, Zoran Pantelić, Ivan Pavić, Bogdan Pavlović, Miško Pavlović, Svetlana Pavlović Džindo, Aleksandar Pribićević, Dušica Pejić, Mileta Prodanović, Simonida Radonjić, Slobodanka Rakić Šefer, Ljiljana Ranđić, Ana Ristić Dragović, Silvia Rodriguez Rubio, Nunik Sauret, Miloš Sibinović, Mustafa Skopljak, Vera Stanarčević, Mihailo Stanisavac, Ivana Stanković, Jovanka Stanojević, Milan Stašević, Vesna Stašević, Vida Stefanović, Zorka Stevanović, Ivana Stojaković, Ivana Stojković, Snežana Svečak, Ljiljana Stojanović, Zagorka Stojanović, Jelena Šalinić Terzić, Milan Tepavac Tarin, Zoran Tešanović, Selman Trtovac, Stanka Todorović, Zoran Todović, Jelena Trajković, Radislav Trkulja, Vana Urošević, Zdravko Velovan, Jarmila Vešović, Magdalena Vlastelica, Zoran Vranešević, Suzana Vučković, Žarko Vučković, Silva Vujović, Biljana Vuković, Jelena Vuković, Vesna Zarev, Ana Zoe Pop, Jose Zuniga, Siniša Žikić, Ivana Živić Jerković, Vladeta Živkov

O projektu

U detinjstvu, da bi utonuli u miran san, bake su nam savetovale da brojimo ovčice. Posle sam saznala o Jagnjetu Božijem, zlatnom runu, ljudskim umećima, traženju smisla života i večno ponavljanim pitanjima bez pouzdanog odgovora. U savremenoj umetničkoj praksi, autorski projekti i izložbe čine važan segment rada koji omogućava da se određene teme višestruko sagledaju. Naše bake su se odavno preselile u Raj. Tema Jagnjeta Božijeg krasi snove unuka – umetnika koji “broje” tabake pergamenta.

Nastojala sam da projekat “Pergament” i likovna kolonija na Rtnju pronađu svoj identitet među umetničkim manifestacijama. Našli su ga u zanimljivom spoju specifičnosti kraja u kome se odvija likovna kolonija i stvaralačke slikarske otvorenosti. Bolje upoznavši Istočnu Srbiju, shvatila sam da je život u njoj bogatiji nego što vidimo na prvi pogled i da se daljim istraživanjem mogu otkriti važni sadržaji za kreativno predstavljanje. Cilj projekta “Pergament’’ je višestruko povezivanje tradicije, starih gotovo izumrlih zanata sa savremenim tendencijama i autorskim likovnim poetikama, kulturno mapiranje kraja, doprinos interkulturnom dijalogu, kontakt Srbije sa svetom i njeno afirmisanje.

Pergament (lat. pergamena) je dobio ime po azijskom gradu Pergamonu gde su ga izrađivali u Starom veku u zamenu za papirus. On je neučinjena, očišćena i krečom lužena uglačana životinjska koža. Rtanjski kraj je stočarski, pa slikanje na jagnjećem pergamentu koji se štavi u kućnoj radinosti može da odgovori neposrednošću materijala, nalaženjem novih mogućnosti zanimljivog konteksta, povezivanjem drevnih zanata sa savremenim tehnologijama i slikarskim poetikama. Tradicionalne recepture, obrada pergamenta i minijatura u kombinaciji sa novim tehnikama slobodne forme i slikanja na pergamentu inspirišu umetnike u stvaranju novih dela na materijalu velikog kulturološkog značaja, milenijuma korišćenog za pisanje i iluminaciju knjiga. Značaj eksperimenta koji se neguje kroz ovaj projekat jeste u istraživanju velikih mogućnosti pergamenta kao likovnog medija, bilo da je koriščen samo kao fizička podloga za rad, ili da je inspirisao koncept, estetsko umetnička pitanja, umetnički zapis genetskog koda.
Pergament kao drevni materijal zahteva specifičan likovni pristup i zato su u selekciji likovnog projekta umetnici koji uvažavaju kulturnu baštinu i kulturnom nasleđu daju nove aspekte.

Svaki komad pergamenta je jedinstven, ima genetski kod, naboj, perforacije i sjaj.   U njegovoj sublimiranoj strukturi zabeležene su geografske kote, livadsko bilje, umilnost, iskupljene žrtve. Kao jedan od najcenjenijih materijala u prošlosti za pisanje perom i tintom, ovaj medij u likovnoj sferi pogodan je naročito za primenu različitih crtačkih tehnika, kao i za istraživanje svetlosti prostora. Uključuje primenu tehnika štampe, kolažiranja i različitih slikarskih koncepcija od klasičnih do konceptualnih ostvarenja. Ovaj projekat kao zanimljiv spoj kulturnog nasleđa i geografske datosti, ostvaruje duhovni kontekst u kraju sa dominatnom piramidalnom planinom Rtanj – krovom Srbije, u kontrastu kamena i zelenila u kraju živih običaja, mitova i legendi. Na Rtnju imaju stanište biljke lekovitih i magijskih dejstava kao što su devesinje (samo gledanje pomaže, devojačka sila), tajnika (ima čudno svojsto), vilino sito (carlina acaulis lat.), žuta mesečina, rtanjski čaj (saturija montana lat.). Posebno zanimljiva je endemska biljka Ramonda serbica koja potpuno osušena oživi posle dugo vremena uz samo nekoliko kapi vode. Simbolično, poput nje, suva jagnjeća koža dobija novi život sa nekoliko umetničkih poteza.

Prethodna eksperimentalna provera mogućnosti materijala, šire sagledavanje građe, definisanje i praćenje projekta uz kreativnu komunikaciju sa umetnicima su živ i dinamičan vid očuvanja kulturne baštine. Baština je večna riznica za sve stvaraoce koji predano tragaju za smislom postojanja. Akteri savremene likovne scene žive u elektronskom dobu kada zraci otkrivaju mnoga svojstva a velika ubrzanost života ne čini ljude srećnim. Pogubni upliv u “zabranjene“ aspekte postojanja stavlja pojedinca u položaj igračke u imitaciji života. Modernistička i postmodernistička idejna angažovanost, uz protkanost etike i estetike, u slobodnom izrazu stvaraoca našla je pogodno tle na svečanom neobičnom materijalu. Putujući potezom po delikatnoj podlozi, umetnici je oživljavaju podvlačeći čulnost, pikturalno je nadograđuju kadrirajući objekte, tela ili znake. Velikim formatima specifičnost daje razvijeni naturalni oblik.

Svaki komad deo je Božijeg stada, a umetnicima duhovno uzdizanje ide od ruke. Posredovanje jagnjeta uz krajnju čistotu i dobrotu pomaže prelaz od prirodnog fizičkog sveta do dalekih lestvica duhovne vertikale.Dela ostvarena na pergamentu su pokušaj novih komentara mnogovekovnih tema i istina. Kroz umetnički rad pergament gubi upotrebnu vrednost kože i dobija novu dimenziju značenja. To novo značenje - smisao prethodi svakom iskustvu. Transfer matičnog memorijskog koda i dubina umetničkog poriva ostvaruju homogeni zapis. Znakovnost čini matricu u okviru koje se odvijaju određeni intelektualni i emocionalni procesi. U isto vreme uključujući osećajne i sofisticirane vrednosti, pergament – slika je polje zapisa.

Učesnici projekta su umetnici različitih generacija i likovnih poetika iz Srbije, dijaspore i inostranstva (Bosna i Hercegovina, Engleska, Francuska, Grčka, Kanada, Mađarska, Makedonija, Meksiko, Nemačka, SAD) koji su ostvarili kontakt u više pravaca i nivoa. Radovi su nastali u radionici likovne kolonije u podnožju planine Rtanj, kao i u pojedinačnim ateljeima umetnika u saradnji sa autorom projekta. Izložba je prikazana u Palati UNESCO u Parizu 2010. godine, kao i brojnim muzejima i galerijama. Projekat je kontinuiran, pa obećava nova učešća i miran san cenjenih umetnika, napisala je u opisu projekta mr Leposava Milošević Sibinović, autorica.

(DEPO PORTAL/em)