Američki CNN objavio je ogromnu reportažu iz BiH tačnije o mogućem uništenju rijeke Neretve s apelom da se sačuva ‘plavo srce’ Evrope.

CNN u svojoj reportaži donosi opis hercegovačke ljepotice, ali i opasnosti koje joj prijete a zbog čega su se upalili alarmi kod naučnika.

Raport prenosi njihov članak u cijelosti:

Rijeka Neretva se probija kroz neprohodnu bosanskohercegovačku šumu. Očaravajuće plavo-zelene boje, proteže se 225 kilometara od duboko unutar Dinarskih Alpa do Jadranskog mora – na nekim mjestima nestaje u podzemnim kanalima prije nego što se ponovo pojavljuje u bujajućim izvorima.

Jedna od najhladnijih rijeka na svijetu, dom je jedinstvenih ekosistema i nebrojenih rijetkih vrsta, od mramorne pastrmke i žutoglavih krastača do neuhvatljive čorbe – slijepih daždevnjaka koji žive u riječnoj mreži pećina.

Ali ovo bi se moglo promijeniti. Rijeka je, kao i mnoge širom svijeta, ugrožena branama. Prema Centru za okoliš, bosanskohercegovačkoj organizaciji za zaštitu prirode, predloženo je više od 50 hidroenergetskih projekata duž njene dužine i njenih pritoka, od kojih je skoro polovina planirana za gornji tok, koji je do sada ostao divlji i neometan.

Ove brane bi mogle naštetiti ne samo rijeci i njenim stanovnicima već i širem okolišu koji ovisi o ovom jedinstvenom plovnom putu.

U Ulogu, selu na Neretvi, možete vidjeti potencijalna razaranja iz prve ruke. Hidroelektrana od 35 megavata sa branom visokom 53 metra je u poodmakloj fazi izgradnje: oboreno drveće nižu se uz obalu reke, praveći put za ono što će postati akumulacija, a pristupni putevi za kamione za drvoseče i građevinska vozila usečeni su kao ožiljci kroz rijeku i njen šumoviti pejzaž.

Upravo ovdje, uzvodno od gradilišta, više od 60 naučnika iz 17 zemalja okupilo se u junu na „Neretvanskoj sedmici nauke“. Većina je tamo otputovala kao samofinansirajući volonteri, ujedinjeni u zajedničkom cilju: da spase Neretvu.

“Oni žele da nam pomognu da spasimo ovu izuzetnu rijeku,” kaže Ulrich Eichelmann, izvršni direktor Riverwatcha i koordinator kampanje Save the Blue Heart of Europe za zaštitu balkanskih rijeka. “To je vjerovatno jedna od najraznovrsnijih i najvrednijih rijeka u Evropi, a istovremeno je i najugroženija.”

Evropa ima riječni pejzaž s najviše brana na svijetu, s više od milion barijera, od brana do rampi, brodova i propusta, prema istraživačkom projektu EU. Ovo se odrazilo na divlje životinje, s jednom od tri slatkovodne vrste ribe kojima prijeti izumiranje.

(DEPO PORTAL/mm)